خه‌و‌نه‌كانى لاوان بۆمبه‌كانى سبه‌ينێ..... نووسينى: شاخه‌وان خاليد*
لاوان هێز و دڵ هەر کۆمەڵگایەکن، ئەوان نەک تەنها ئه‌مڕۆ له‌راژه‌ن، بەڵکو دروستکەری دواڕۆژی کۆمەڵگاکەشن، لە هەر ساڵێکدا ڕۆژی لاوان وەک یادەوەرییەک پیرۆز دەکرێت كه ئه‌ويش (12-8)ه بۆ ناساندن و پشتگیری کردنی توانا و بەهرەکانی نەوەی گەنج.
ئامانجەکانی لاوان....
لاوانی ئەمڕۆ ئامانجی جۆراوجۆریان هەیە کە گشتییەکانی خوارەوە لەخۆ دەگرن:
خوێندن و زانیاری: زۆرینەی لاوان هەوڵدەدەن زانیاری بەدەستبهێنن و خۆیان پەروەردە بکەن. ئەوان دەیانەوێت پسپۆڕی لە بوارێکی دیاریکراودا ببن و بتوانن بەشدارییان لە گەشەپێدانی کۆمەڵگه‌دا هەبێت.
کارکردن و دابینکردنى بژێو: ىدۆزینەوەی کارێکی گونجاو و دامەزراندنی كيان و بوونى ناسنامه‌يه‌ك لە گرنگترین ئامانجەکانی لاوانە. ئەوان دەیانەوێت بتوانن خۆیان و خێزانەکانیان بەخێو بکەن.
كاريگه‌رى کۆمەڵگه: زۆربه‌ى لاوان ئارەزووی ئەوەیان هەیە کە کاریگەرییەکی ئەرێنی لەسەر کۆمەڵگاکەیان دابنێن و لە به‌ره‌و پێشبردن و چارەسەرکردنی کێشەکاندا بەشدار بن.
هەوڵ و تێکۆشانەکانیان...
گەنج بەردەوام لە هەوڵ و تێکۆشاندان لە چەندین بواردا:
بواری خوێندن: زۆربەی لاوان هەوڵدەدەن پەیمانگا و زانکۆکاندا خۆیان پەروەردە بکەن و بڕوانامه به‌ده‌ست بهێنن. ئەوان ڕووبەڕووی کێشەی دارایی و هەندێک جار کەمی دەرفەتەوە دەبنەوە، بەڵام بەردەوامن لە هەوڵدان.
بواری کارکردن: دۆزینەوەی کار گرفتێکی گەورەیە بۆ لاوان، بەتایبەتی ئەو کارانەی کە لەگەڵ شارەزایی و ئارەزووەکانیان دەگونجێت. زۆریان ناچارن کاری کاتی یان کاری بە پارت-تایم بکەن.
بواری نوێکردنەوە: لاوان له‌م سه‌رده‌مى پێشكه‌وتنه کاردەکەن لەسەر بەکارهێنانی تەکنەلۆژیا بۆ گەشەپێدانی کۆمەڵگه و پێشخستنى خود.
خەون و ئاواتەکانیان...
خەونەکانی لاوان جۆراوجۆر و فراوانن:
- خەونی کەسی: پێکهێنانی خێزانێکی خۆشبەخت، بەدەستهێنانی سەرکەوتن لە کاردا، گەشتکردن و ناسینی جیهان.
- خەونی کۆمەڵایەتی: بینینی کۆمەڵگایەکی ئاشتی و دادپەروەر، نەبوونی جیاکاری، دەرفەتی یەکسان بۆ هەمووان.
- خەونی تەکنەلۆژی: بەکارهێنانی زانست و تەکنەلۆژیا بۆ په‌ره‌پێدان له‌سه‌رجه‌م بواره‌كان.
بەرنامە و پلانەکانیان....
لاوان بەرنامەی جۆراوجۆریان هەیە:
بەرنامەی کورتخایەن:
- تەواوکردنی خوێندن
- فێربوون و شارەزایی نوێ له‌بوارێكى دياريكراودا.
- دەستپێکردنی کارێک یان پڕۆژەیەک.
بەرنامەی درێژخایەن:
- دامەزراندنی له کارێک به‌شێوه‌ى هه‌ميشه‌يى له‌پسپۆرى خۆى بێت.
- بەشداریکردن لە کاروباری کۆمەڵایەتی يان رێكخراوه‌يى و ناحكومى
- هاوکاریکردن لە گەشەپێدانی کۆمەڵگا
چی بکەن بۆ بەدیهێنانی ئامانجەکانیان؟
خوێندن و فێربوون: لاوان بەردەوامن لە خوێندن، نەک تەنها لە قوتابخانە و زانکۆکاندا، بەڵکو لە ڕێگەی ئینتەرنێت و کۆرسە ئۆنلاینەکانیشەوە.
کارکردن و ئەزموون: زۆریان لە کاری ئیشکردن یان کارە بچووکەکانەوە دەست پێدەکەن تا ئەزمووندار بن.
تواناسازى: بەشداریکردن لە گروپە جۆراوجۆرەکاندا بۆ ناساندنی کەسانی نوێ و دۆزینەوەی دەرفەت.
نوێکردنەوە: بەکارهێنانی بیرۆکەی نوێ و جۆراوجۆر بۆ پێشخستن.
ئاستەنگەکان به‌رده‌م لاوان...
لاوان ڕووبەڕووی ئاستەنگی جۆراوجۆر دەبنەوە:
- کێشەی دارایی: کەمی دەرامەت بۆ خوێندن یان دەستپێکردنی کارێک.
- کەمی دەرفەت: کەمبوونی کارو نه‌بوونى ده‌رفه‌تسازى بۆيان.
- کێشەی کۆمەڵایەتی: هەندێک جار نەگونجانی نێوان نەوەکان و به‌ريه‌كه‌وتنيان له‌گه‌ڵ نوێى پێش خۆيان.
- گۆڕانی خێرا: سەختبوونی شوێنپێکەوتن لەگەڵ گۆڕانکارییە خێراکان لە جیهاندا.
دەرەنجام:
لاوان هێزی سەرەکی گۆڕان و گەشەپێدانن لە کۆمەڵگه‌دا. سەرەڕای هەموو ئاستەنگ و گرفتەکان، ئەوان بە بەرز بایەخی و بە هەوڵی بەردەوام کاردەکەن لەسەر بەدیهێنانی خەون و ئامانجەکانیان. پشتگیری لاوان واتە پشتگیری دواڕۆژ و کۆمەڵگه‌يه‌كى ته‌ندروسته. بۆیە گرنگە هه‌ر له‌خێزان و هەموو دامەزراوەیەک هاوکاریيان بکات و دەرفەتی گونجاویان بۆ دابین بکات.
با ڕۆژی لاوان تەنها یادکردنەوەیەک نه‌بێ، بەڵکو بانگەشەیەک بێت بۆ هەموو کۆمەڵگا تا زیاتر گرنگی بەم نەوە گرنگه بدات و هانی بدات لە بەدیهێنانی ئامانج و خەونەکانیاندا. به‌مه‌ش ده‌توانين دوارۆژێكى پڕشنگدار بۆ لاوان و داهاتوو به‌ديبهێنين.
*نووسه‌ر و رۆژنامه‌نووس له باشوورى كوردستان.